فرگشت ۱۰۱ انزوای جغرافیایی
در مثال مگس میوه، بعضی از نوزادهای مگس میوه توسط آب به جزیره‌ای رسیدند، و به دلیل ممانعتِ انزوای جغرافیایی از آمیزش جمعیت‌ها گونه‌زایی شروع شد. دانشمندان گمان می‌کنند انزوای جغرافیایی راهی رایج برای شروع فرایند گونه‌زایی است: مسیر رودخانه‌ها تغییر می‌کند، کوه‌ها بالا می‌آیند، قاره‌ها دچار رانش می‌شوند، جانداران مهاجرت می‌کنند، و چیزی که پیشتر یک جمعیت واحد بود به دو یا چند جمعیت کوچک‌تر تقسیم می‌شود.
حتی نیاز به وجودِ مانعی فیزیکی مثل یک رودخانه که دو یا چند گروه از جانداران را جدا کند نیست -ممکن است زیستگاه نامطلوبی بین دو جمعیت قرار گرفته باشد که آنها را از جفت‌گیری با یکدیگر باز می‌دارد.
کاهش جریان ژن
اگرچه، ممکن است گونه‌زایی در جمعیت‌هایی که هیچگونه مانعِ خارجیِ خاصی در مقابل جریان ژن ندارند هم رخ دهد. وضعیتی را تصور کنید که در آن جمعیتی در یک محدودهٔ جغرافیایی پهناور گسترده شده است، و جفت‌گیری در جمعیت تصادفی نیست. جانداران ساکن غربی‌ترین بخش برای جفت‌گیری با جانداران ساکن شرقی‌ترین نقطه از این محدوده شانسی معادل صفر دارند. در نتیجه جریان ژن کاهش‌یافته است، ولی هنوز انزوای کامل حاصل نشده. این ممکن است برای ایجاد گونه‌زایی کافی باشد یا نباشد. گونه‌زایی احتمالاً نیازمند یک فشار انتخابیِ دیگر در دو انتهای این محدوده هست، که فراوانی ژن در گروه‌های انتهای محدوده را به قدری تغییر دهد که اگر در کنار هم قرار گیرند امکان جفت‌گیری نداشته باشند.
در غیاب یک مانعِ جغرافیایی، حتی جریان ژنِ کاهش‌یافته در محدودهٔ زیست یک گونه می‌تواند به گونه‌زایی کمک کند.