فرگشت ۱۰۱ می‌توانید به الگوها به صورت «چه چیزی چه زمانی رخ داده است» نگاه کنید. تمام تغییرات، گوناگونی‌ها و انقراض‌هایی که در طول تاریخ حیات رخ داده است الگوهای فرگشت کلان هستند.
اگرچه، زیست‌شناسان به الگوهای کلی تکرار شونده در درخت حیات بیشتر از جزئیات رویدادهای منفردِ گذشته -مانند اینکه، تشعشع سوسک‌ها چه زمانی شروع شد یا اولین گل‌ها چه شکلی بودند- علاقه‌مندند:
تعادل (استاسیس)
بسیاری از نسب‌های درخت حیات نشان‌دهندهٔ تعادل هستند، به این معنی که برای مدتی طولانیْ تغییر زیادی در آنها ایجاد نمی‌شود، همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید.
در واقع، بعضی نسب‌ها طی سال‌های طولانی آنقدر کم تغییر کرده‌اند که معمولاً آنها را فسیل‌های زنده می‌نامند. تُهی‌خارها1 شامل نسبی از ماهیان است که در نزدیکیِ پایهٔ کلاد مهره‌داران از درخت منشعب شده. تا سال ۱۹۳۸، دانشمندان بر این باور بودند که تهی‌خارها ۸۰ میلیون سال پیش منقرض شده‌اند. اما در سال ۱۹۳۸، دانشمندان تهی‌خاری زنده از جمعیتی در اقیانوس هند را یافتند که شباهت زیادی به اجداد فسیل شدهٔ خود داشت. بنابراین، نسب تُهی‌خارها نشان‌دهندهٔ حدود ۸۰ میلیون سال تعادل ریخت‌شناختی است.
تغییر خصوصیات
نسب‌ها می‌توانند به سرعت یا به کندی تغییر کنند. تغییر خصوصیات می‌تواند در یک جهت رخ دهد (برای مثال فرگشت یافتنِ اندامی جدید) یا می‌تواند خود را خنثی کند (با کسب و سپس از دست دادن اندام.) تغییرات می‌تواند در یک نسبِ واحد یا چندین نسب رخ دهد. در شکل مقابل نسب A به سرعت تغییر می‌کند ولی این تغییر جهت خاصی ندارد. نسب B تغییری کُند ولی جهت‌دار را نشان می‌دهد.
تریلوبیت‌ها2، موجوداتی که در کلاد حشرات مدرن و سخت‌پوستان قرار می‌گیرند، بیش از ۳۰۰ میلیون سال پیش می‌زیستند. همانطور که در پایین نشان داده شده است، شواهد فسیلی مربوط به آنها به روشنی حاکی از آن است که چندین نسب -به طور مشابه- طی میلیون‌ها سال افزایش تعداد بندها را تجربه کرده‌اند.
انشقاقِ نسب (یا گونه‌زایی)
با ساختن و بررسی یک فیلوژنی می‌توان الگوهای انشقاق نسب را شناسایی کرد. فیلوژنی ممکن است نمایانگر این باشد که یک نسب خاص به شکلی غیرمعمول و به تکرار دچار انشقاق شده است، و یک دستهٔ انبوه از شاخه‌ها روی درخت ایجاد کرده (کلاد A، پایین). همچنین ممکن است نمایانگر این باشد که یک نسب به شکلی غیرمعمول نرخ انشقاقِ پایینی دارد، که با یک شاخهٔ بلند که چند ترکه از آن بیرون زده نمایش داده شده (کلاد B، پایین). یا ممکن است نمایانگر این باشد که چندین نسب به طور هم‌زمان انفجاری از انشقاق‌ها را تجربه کرده‌اند (کلاد C، پایین).
انقراض
انقراض در تاریخ حیات بسیار مهم است. می‌تواند رویدادی تکرارشونده یا نادر در یک نسب باشد، یا می‌تواند در چندین نسب به طور هم‌زمان رخ دهد (انقراض بزرگ). هر نسبْ شانسی مشخص برای منقرض شدن دارد، و گونه‌ها به شکل حیرت‌انگیزی در خانه‌های بازندهٔ این چرخ رولت قرار گرفته‌اند: ۹۹٪ از گونه‌هایی که تاکنون روی زمین زیسته‌اند منقرض شده‌اند. در این نمودار، انقراض بزرگی طول عمر چندین گونه را کوتاه کرده و فقط سه تا از آنها بقا یافته‌اند.
